jueves, 12 de febrero de 2009

Buena dicha

(Nunca es tarde si la dicha es buena, se podría decir respecto a esta noticia, que ojalá corra como la pólvora)

A Axencia Audiovisual Galega inicia a segunda fase do proxecto ´Memoria do Século XX´

12-02-2009

A Axencia Audiovisual Galega vén de poñer en marcha a segunda edición do proxecto "Memoria do século XX". Ao longo deste ano a axencia traballará na recuperación de filmacións en pequenos formatos (súper 8 e 16mm, principalmente) que se atopan en mans de particulares. O obxectivo é sacar á luz boa parte do patrimonio audiovisual galego que ata agora permanecía agochado.

O proxecto "Memoria do século XX" ten como obxectivo salvagardar parte do patrimonio audiovisual galego que fica gardado da man dos seus propietarios. Trátase de recuperar pezas que teñen un gran valor cultural e etnográfico. A segunda fase desta campaña desenvolverase durante todo o 2009, centrada na recuperación de filmacións das décadas dos sesenta e os setenta do pasado século.

A Consellaría de Cultura encárgase de restaurar as películas e devolvelas aos propietarios sen custe algún nun formato dixital moderno, como o DVD. Todas as películas que se obteñan mediante esta campaña de recuperación serán revisadas, reparadas, lubrificadas e, finalmente, telecinadas dixitalmente e debidamente catalogadas. Os orixinais cinematográficos poden devolverse aos propietarios ou quedar en depósito na Consellería de Cultura. En calquera caso, os dereitos das imaxes seguen sendo do depositario do filme.

150 horas de filmes recuperadas en 2008

A primeira fase do proxecto desenvolveuse en 2008. Localizáronse bobinas familiares achegadas por particulares en formatos de 8 mm (standard 8, súper 8, single 8, Polavisión), e outros formatos de cine estreito empregados polos afeccionados en Galiza (16mm, súper 16, 17.5 mm e incluso 9.5 mm). Así obtivéronse máis de 150 horas de películas orixinais filmadas por afeccionados.

Descubríronse pezas de gran valía, datadas entre os anos 30 e a década dos 80. Entre as imaxes recuperadas e dixitalizadas inclúense pezas históricas sorprendentes, como as únicas imaxes cinematográficas do hidroavión DO-X, orgullo da aviación alemá, amerizando no porto da Coruña en novembro de 1930. Tamén as obras cinematográficas de cineastas como Ulises L. Sarry, Rafael Sabugueiro, Alfonso Bartolomé e Xesús Mendez, entre outros. Algunhas delas, como "A romaría da morte" (Alberto Estevez, 1974) e "Campaneiros de Arcos" (Xesús Méndez, 1981) están dispoñibles no portal Flocos.TV.

No 2009, cinema afeccionado dos anos 60 e 70

A segunda edición do proxecto que se pon agora en marcha e durará todo o ano 2009 centrarase no rescate de material analóxico en 16 mm e en Súper 8. A presente campaña será máis selectiva, enfocada sobre todo nas pezas do cinema afeccionado dos anos 60 e 70.

A Axencia Audiovisual Galega está xa a traballar na restauración do material do grupo Deza Cinema Popular Galego, proxecto de Daniel González Alén. O proxecto está composto por numerosos títulos producidos dende comezos dos 60 a finais dos 70, ficcións e documentais que abordan o mundo rural e o incipiente mundo urbano daquel tempo nas terras do Deza.

Outra liña de traballo moi avanzada está encamiñada á recuperación da produción audiovisual de colectivos moi activos e creativos dos 70, como os equipos Lupa, Imaxe ou Enroba, así como numerosos autores independentes que se converteron na base dos profesionais do audiovisual galego actual.

Estas pezas serán catalogadas con rigor historiográfico, e moitas delas sairán a luz pública en Flocos.TV. Isto permitirá que os cidadáns galegos poidan participar e gozar dun patrimonio que ficou invisible por moito tempo.

As persoas interesadas que posúan materiais audiovisuais en soporte doméstico poden dirixirse a :

Axencia Audiovisual Galega (AAG)

R/ Angustia, 2, baixo, 15703, Santiago de Compostela

Teléfonos: 981 575 000 / 981 577 829/ 881 975 949

Email: audiovisual.cultura@xunta.es

viernes, 6 de febrero de 2009

La cómoda, las cómodas

Confieso que sé que la dejadez a la que someto este blog y a sus pocos lectores me hace merecedor de una mudez poco glamourosa.

Pero de repente, leyendo el periódico encuentro una noticia de esas que a mí me levanta la moral y la esperanza. Y una frase; Cuando fallece un escritor, tarde o temprano acaba saliendo una cómoda de alguna parte. El periodista que la escribió, carles Geli, se ha convertido en mi amigo. Y esa noticia me obliga a hacer recuento de todas las cosas que he queirdo comentar en este tiempo de silencio:


1: La cómoda de Cortázar tenía papeles en vez de calcetines: Increible pero cierto. Veinticinco años después de la muerte de Cortázar, ese hombre que se atrevió a soñar que escribía mientras soñaba, se encuentra una cómoda llena de papeles, entre los que se encuentran nuevas versiones de los poemas de "Salvo el crepúsculo", 11 relatos nunca incluidos en obra alguna, un capítulo inédito de Libro de Manuel, 11 nuevos episodios del personaje que protagonizó Un tal Lucas, cuatro autoentrevistas, discursos, prólogos... 450 páginas inéditas, que editará Alfaguara con el título de Papeles Inesperados.



2: Manuel Moros apretó el botón de la Leica; exposición en el Museu del Exili de La Jonquera de fotografías de Manuel Moros. Este colombiano vivía en el Rossllón francés (la Catalunya del nord) cuando en 1939 sobrevino la Retirada. Todos aquellos exiliados españoles ("maestros de dignidad" como los definió Albert Camus) fueron recluidos en Campos de Concentración, siendo uno de los más famosos el de Argeles-sur-Mer. Manuel Moros se acercó a ese campo con su cámara y tomó testimonio. Después, la llegada de los nazis le obligaron a huir. Como Centelles, como Francesc Boix, escondió sus fotos bajo tierra. En 1944 un niño, hijo de la mujer en cuya pensió falleció Antonio Machado (otro maestro de la dignidad), se encontró la caja con las fotos y la guardó como un tesoro. seguramente, porque eran un tesoro, ya que poco queda que demuestre que aquellos infiernos existieron.

De las fotos que se exponen en La Jonquera sólo cuatro se han visto alguna vez. El resto son inéditas.



3: Unas perras gordas por un archivo gordo: Resulta que Alcalá-Zamora era un hombre cuidadoso. Escribía un diario, una agenda, guardaba copia de las cartas que enviaba y de las recibía, escribía unas memorias, anotaba todo escrupulosamente. Resulta que Niceto Alcalá-Zamora era Presidente de la república española, con lo que esas escrupulosas anotaciones devienen texto fundamental para entender nuestra Historia, y para entender cómo se construye la Historia.

Resulta que Alcalá-Zamora era tan cuidadoso que cuando comenzó la guerra, para que no se perdiese su archivo, lo metió todo en una caja fuerte de un banco extranjero con sede en Madrid. Pero aun así lo robaron. /0 años después del robo, alguien intentó vender esos papeles y la Guardia Civil le pilló y recuperó el archivo, gracias a lo cual se arrojará nueva luz sobre un viejo tiempo de sombras.



4: Juan Negrín también guardaba cosas: el que fuera Primer Ministro de la República en Guerra también escribía, y guardaba, y ordenaba, y tenía su propio archivo. Y este archivo está en el sotano de la casa de su nieta, a la espera de que el miedo pase, supongo, porque si no es asi, no entiendio nada.



5: La memoria también muere. Gonzalo Menéndez-Pidal fue un inminente historiador, hijo de don Ramón, con todo lo que ello significa. Y como su padre fue historiador, especializado (y aquí la palabra especializado tiene que ver con pasión y no con ciencia) en la Edad Media. Y como su padre recorrió los pueblos de este país, registrando voces y tradiciones. Y aquí es donde Gonzalo Menéndez Pidal se diferencia de su padre; su forma de registro era una cámara de dieciseis milímetros.

En las necrológicas que se le han dedicado se habla de su archivo, importantísimo; 200000 imágenes fotográficas y 200 documentales, algunos tan sólo vistos en su sala de proyección privada. Registros de imagen y conversación con Baroja, Alberti, Einstein. Fotografías de las Misiones Pedagógicas. Discos de cera con mujeres cantando romances. ¿Qué pasará con todo eso? Espero que no se destruya, se pierda, se malvenda. Mientras tanto, yo amenazo: si el Ministerio de Cultura no hace nada al respecto, seguramente presente mi dimisión como ciudadano español.